Een woning wordt volgens het decreet als leegstaand beschouwd wanneer deze gedurende meer dan 12 maanden leeg staat. Voor gebouwen geldt de classificatie ‘leegstaand’ wanneer het gedurende 12 maanden minder dan 50% in gebruik is volgens de functie van het gebouw. Een nieuwbouw wordt beschouwd als ‘leegstaand’ al deze 7 jaar na afgifte van de stedenbouwkundige vergunning nog niet bewoond of niet in gebruik is genomen.
Waarom inzetten op bestrijding van leegstand?
Leegstaande woningen en gebouwen:
- worden niet benut op de woningmarkt
- hebben een negatieve uitstraling op de omgeving
Er is nog steeds een tekort aan betaalbare en kwaliteitsvolle (huur)woningen!
Daarom kunnen de eigenaars best gestimuleerd worden om deze woningen/gebouwen mogelijk kwalitatief te verbeteren en ze terug op de woningmarkt te brengen (via verkoop / verhuur / vervangbouw).
Sanctioneren indien noodzakelijk, maar vooral stimuleren
Vanaf het moment dat een woning of gebouw op de inventaris terecht is gekomen heeft de eigenaar 12 maanden de tijd om deze leegstand ongedaan te maken. Na 12 maanden zal er een eerste heffing plaats vinden. De belasting bezwaart de woning of het gebouw en is verschuldigd door diegene die op 1 januari van het betreffende dienstjaar volle eigenaar is.
Maar er zijn ook stimulansen. De gemeente gebruikt de opbrengsten van de leegstandheffing om eigenaars premies te geven wanneer zij hun leegstaande woning kwaliteitsvol renoveren en/of energetisch aanpassen aan de huidige normen. Aangezien de Vlaamse premies niet gelden voor leegstaande woningen is de gemeentelijke premie duurzaam wonen uniek hierin!
Deze premie is bovendien belangrijk omdat niet alle leegstaande woningen zomaar bewoonbaar zijn. De gemeente kan dus door de premie eigenaars financieel ondersteunen, maar kan hen daarbij bovenop ook adviseren door de nodige expertise aangaande de minimale woningkwaliteitsnormen!
Bij een verkoop van een leegstaande woning krijgt de nieuwe eigenaar onder bepaalde voorwaarden een vermindering van registratiekosten.
Bij het verhuren van de woning aan het SVK Maasland zijn er naast de gekende voordelen immers ook fiscale voordelen.
Het doel van het leegstandsbeleid is dus in de eerste plaats de activatie van leegstaande woningen/gebouwen en het tegengaan van verloedering en niet het innen van een leegstandsheffing.
Het middel hiertoe is de gemeentelijke leegstandsheffing.